Pacjenci pytani o to, czy potrzebują opieki farmaceutycznej często, nie potrafią udzielić odpowiedzi. Po prostu nie wiedzą, czym ona jest. Jednak aż 83% z nich deklaruje, że czuje się bezpieczniej po wykonaniu Przeglądu Lekowego przez farmaceutę. Zbliżona ilość farmaceutów, aż 86% widzi realny wpływ instruktażu poprawnej obsługi inhalatora na zdrowie pacjenta. Wyniki Pilotażu są jednoznaczne – opieka jest możliwa i potrzebna.
Pilotaż w liczbach
Pilotaż wdrożenia opieki farmaceutycznej z praktykami grupy opieka.farm trwał od września 2018 do września 2019 roku na terenie całej Polski. Do projektu zgłosiło się ponad 300 aptek, z czego finalnie do Pilotażu zaakceptowano 104. Apteki otrzymywały wynagrodzenie, które miało zobrazować refundację za wykonanie poszczególnych usług opieki farmaceutycznej.
W ciągu roku przeprowadzono 1 589 konsultacji. W 101 zweryfikowanych Przeglądach Lekowych wykryto aż 176 problemów lekowych, które dotyczyły m.in. działań ubocznych leków lub interakcji. Ponad 70% pacjentów, popełniało co najmniej jeden błąd w technice przyjmowania leku w postaci inhalacji, a u 46% pacjentów wyniki pomiaru ciśnienia wskazywały na nadciśnienie tętnicze. W około 9% przypadków konieczna była pilna konsultacja lekarska lub wezwano karetkę.
Mniej wizyt lekarskich, mniej interakcji
Wyniki pilotażu pokazują znaczenie nawet tak prostych i niedrogich usług, jak pomiar ciśnienia z farmaceutą, dla zdrowia społeczeństwa. Farmaceuta może znacząco przyczynić się do poprawy przestrzegania zaleceń terapeutycznych i tym samym zmniejszania liczby niepotrzebnych wizyt lekarskich. Pilotaż, jako pierwsze takie badanie na rynku, dostarcza argumentów przemawiających za wdrożeniem opieki farmaceutycznej i jej korzystnym wpływem na system zdrowia.
4 usługi w całej Polsce
W Pilotażu wdrożenia opieki farmaceutycznej były badane 4 usługi, które zostały zaprojektowane tak, by obejmowały 4 aspekty pracy farmaceuty: proste badanie w aptece (pomiar ciśnienia wraz z konsultacją), instruktaże obsługi sprzętu medycznego (na przykładzie inhalatorów), pomoc w samoleczeniu (przegląd domowej apteczki) i optymalizacja stosowania leków (przegląd lekowy).
Narzędzia i przygotowanie do pilotażu
Zanim farmaceuci rozpoczęli świadczenie usług w Pilotażu, miało miejsce przeszkolenie uczestników (online oraz stacjonarne), przystosowanie aptek poprzez wydzielenie w nich miejsca do konsultacji oraz wyposażenie aptek w autorskie materiały umożliwiające świadczenie usług. Dodatkowo uczestnicy mieli do dyspozycji dedykowane narzędzia internetowe do generowania raportów oraz sprzęt w postaci demonstracyjnych inhalatorów, komór inhalacyjnych oraz ciśnieniomierzy. Sprzęt był bezzwrotny, a po zakończeniu Pilotażu zostawał w aptekach do dalszego wykorzystania.
Jak skutecznie przeszkolić farmaceutów?
Szkolenie farmaceutów odbyło się dwuetapowo, pierwszą część materiału uczestnicy zdobywali zdalnie poprzez platformę e-learningową PierwszyStół.pl, na której mieli do ukończenia pulę 10 kursów. Kolejnym etapem był udział w całodziennym szkoleniu stacjonarnym, podczas którego była okazja do przećwiczenia usług w praktyce.
Czy farmaceuci chcą opieki?
Farmaceuci biorący udział w Pilotażu wykazali się dużym zaangażowaniem w świadczenie usług. Po zakończonym projekcie 96% uczestników oświadczyło, że chciałoby brać udział w kolejnych tego typu badaniach grupy opieka.farm.
Przytaczamy opinie 3 uczestników Pilotażu, którzy w ankiecie podsumowującej podzielili się swoimi przemyśleniami:
- Super inicjatywa, największym problemem w świadczeniu usług jest opór pacjentów i opór innych pracowników, którzy nie chcą dokładać sobie jakiejkolwiek pracy w aptece i nie czują potrzeby poszerzania swojej wiedzy.
- Merytoryczne podejście na 5+ Dzięki Wam ja również poszerzyłam moją wiedzę. Bardzo żałuję, że w aptece jest tak mało czasu na przeprowadzanie usług opieki farmaceutycznej. Zdałam sobie sprawę, że studia farmaceutyczne w ogóle nie przygotowują nas do tego.
- Projekt był bardzo fajny, rozwojowy. Nie spodziewałam się jednak takiego zamknięcia pacjentów na branie w nim udziału. Nawet stali pacjenci reagowali na niektóre propozycje alergicznie. Nagle każdy miał dopiero co zrobiony porządek w apteczce, każdy od dawna stosuje swój inhalator… Ale każde podziękowanie za przegląd lekowy, za poświęcony czas- ma sens.
Raport o opiece farmaceutycznej
Projekt zakończył się we wrześniu 2019 roku, a wyniki zebrane podczas pilotażu zostały opracowane i obecnie udostępniamy je w postaci Raportu z badania „Pilotaż wdrożenia Opieki Farmaceutycznej z praktykami grupy opieka.farm”.
W raporcie można znaleźć podsumowanie i omówienie danych zebranych podczas świadczenia poszczególnych usług oraz opinie zarówno farmaceutów, jak i pacjentów, którzy zgodzili się wziąć udział w Pilotażu. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że raport ten jest pierwszym badaniem, które podkreśla i udowadnia, że powszechne wdrożenie badanych w pilotażu usług wiąże się z niewielkimi kosztami, zwłaszcza w zestawieniu ze stratami w postaci nieefektywnego zarządzania farmakoterapią.
Raport można bezpłatnie otrzymać wchodząc na stronę www.pilotazopieki.pl