Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET uczestniczył 26 listopada br. w Krajowej konferencji na temat walki z fałszowaniem produktów leczniczych przeznaczonych dla ludzi „Farmaceutyki: zwalczanie sfałszowanych leków”. Wśród zaproszonych gości byli m. in. przedstawiciele Komisji Europejskiej, Europol oraz EDQM.
Wszyscy prelegenci zaproszeni przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego zwracali uwagę na to, że sfałszowane leki szkodzą pacjentom, obniżają zaufanie do systemu ochrony zdrowia i niestety są obecne w każdym regionie świata. W Unii Europejskiej Dyrektywa dot. sfałszowanych leków (ang. Falsified Medicines Directive) obowiązuje już od 8 lat. Jednak pomimo podjęcia wielu działań Europa nadal nie poradziła sobie z tym problemem.
Jaki więc odsetek leków znajdujących się w Europie w legalnym obrocie to produkty sfałszowane? Wg mgr farm. Joanny Szajnik-Solskiej – Dyrektor Departamentu Nadzoru w Głównym Inspektoracie Farmaceutycznym – jest to ok. 1%. Wydaje się to niedużo. Ale biorąc pod uwagę skalę europejskiego rynku leków jest to ogromna liczba sfałszowanych opakowań. Najczęściej fałszuje się preparaty na zaburzenia erekcji. Coraz częściej podrabia się też leki biologiczne. W ostatnich miesiącach w nielegalnym obrocie najczęściej występują opioidy i benzodiazepiny.
Agnès Mathieu-Mendes z Komisji Europejskiej podsumowując politykę zdrowotną i aktywności KE w zakresie walki z fałszowaniem produktów leczniczych przypomniała, że w tej chwili całej Europie odbywa się aż 100 mln skanowań leków tygodniowo! Prelegentka, pracująca na co dzień jako zastępczyni Kierownika Działu Produktów Medycznych w Komisji Europejskiej, zwróciła uwagę, że pomimo iż od 1.07.2015 r. obowiązują wspólne reguły oznaczenia legalnych aptek internetowych, nadal wiele osób kupuje leki przez Internet w nielegalnych źródłach. Pani Mathieu-Mendes omówiła też wyzwanie związane z procesem wprowadzenia Europejskiego Systemu Weryfikacji Leków (ang. EMVS). Obecnie jest do niego podłączonych ponad 133 tysiące aptek. Jak dotąd były tylko 2 przypadki wykrycia sfałszowanych produktów w całej Europie!
W Polsce, po 44 tygodniach od wprowadzenia systemu wciąż jedynie 62% hurtowni farmaceutycznych jest podłączonych do PLMVS. Wydaje się to dramatycznie mało, ale na tle Europy i tak nie jest to zły wynik. Apteki ogólnodostępne i szpitalne świetnie wywiązały się ze swoich obowiązków. Podłączonych jest ich odpowiednio: 96% i 90%. Na szczęście problem sfałszowanych produktów leczniczych w legalnym obrocie praktycznie nie dotyczy Polski. Narodowy Instytut Leków przez 5 lat wykrył tylko 1 produkt sfałszowany (Humira w 2015 r.). Identyfikuje natomiast od 3 do 10 produktów substandardowych rocznie.
GIF zaprosił na konferencję w charakterze prelegentów wielu znamienitych gości zza granicy. Jednym z nich była dr Ines du Plessis z EDQM – Council of Europe. Jest ona specjalistką ds. Naukowych Komitetu ekspertów CMED & Konwencji Medicrime. Zachęcała Polskę do podpisania konwencji Medicrime. Wyjaśniła, że jest to prawo kryminalne, które ma chronić zdrowie publiczne. W przeciwieństwie do FMD nie jest nastawione na produkt, tylko na pacjenta i negatywne dla niego konsekwencje kontaktu ze sfałszowanymi lekami i wyrobami medycznymi. Niestety, żeby ratyfikować konwencję musi dość do współpracy 2 obszarów, które na co dzień nie mają ze sobą kontaktu: wymiaru sprawiedliwości i sektora zdrowotnego.
Jednym z najciekawszych wykładów był ten, który wygłosił Pavle Zelic z Agencji Leków i Wyrobów Medycznych w Serbii. Opowiedział on o narzędziu edukacyjnym „Otwarty umysł to wolny umysł”. To interaktywny komiks, dostępny w Serbii, Włoszech, kilku krajach afrykańskich oraz w Polsce. W interesującej dla młodego pokolenia formie mówi o tym jak nie dać się zwieść sfałszowanym produktom leczniczym i innym, równie niebezpiecznym środkom. Całość zrobiona jest bardzo profesjonalnie, na wysokim poziomie merytorycznym i artystycznym. Pozwala on uświadomić dzieci i młodzież odnośnie zagrożeń wynikających z kupowania i zażywania leków i suplementów diety pochodzących z niewiadomego źródła? Gorąco polecamy wszystkim, którzy mogą mieć wpływ na dzieci i młodzież w wieku 8-15 lat, by wykorzystać to wspaniałe narzędzie w edukacji najmłodszej części społeczeństwa na temat problemów zdrowotnych i konsekwencji prawnych związanych ze stosowaniem niedozwolonych leków.
Krajowa konferencja w sprawie walki z fałszowaniem produktów leczniczych przeznaczonych dla ludzi była bardzo interesującym i ważnym wydarzeniem, które zgromadziło licznych ekspertów i przedstawicieli wielu interesariuszy, zarówno publicznych jak i prywatnych. Zainteresowanie było tak duże, że nie wszyscy chętni mogli wziąć udział osobiście.
Zapraszamy do obejrzenia transmisji z tego wydarzenia: https://youtu.be/nUZeOm7fcgQ